Dokąd się spieszysz, człowieku?

Spieszę się, żeby zawieźć córkę do przedszkola, żeby odwieźć syna ze szkoły. Spieszę się, żeby na następnych światłach, na czerwonym, zająć pole position, żeby przed innymi być w domu, być w sklepie, być przy kasie. Spieszę się nadać szybką paczkę, do fast fooda, do Orlen Expressu...

Szymon Malinowski, profesor nauk o ziemi na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego, wyjaśnia: „Mamy rok 2019. Ilość zasobów, którą ludzkość zużyła od początku istnienia do połowy lat 90., jest taka sama jak od połowy lat 90. do teraz”. Świat przyspieszył. Jeśli temperatura planety wzrośnie o więcej niż 2 stopnie w stosunku do epoki przedprzemysłowej, dojdzie do niekontrolowanej emisji gazów cieplarnianych do atmosfery. Wiąże się to np. z uwolnieniem materii organicznej, która w tej chwili jest zamarznięta na Syberii. Możemy więc w stosunkowo krótkim czasie wywołać procesy, które dla ludzkości skończą się bardzo źle. W tej chwili wszystko jeszcze przed nami. Jednak uniknięcie katastrofy wymaga bardzo dużej liczby zmian, na każdym szczeblu.*Dotyczy to przede wszystkim sposobu, w jaki żyjemy. 

W tym miejscu klimatologom spieszą z pomocą urbaniści. Jan Gehl w książce „Miasta dla ludzi” zauważa: „powszechnie wierzy się, że życie w przestrzeni miejskiej jest w głównej mierze kwestią liczby użytkowników. Ale to tylko jeden z czynników, drugim, równie istotnym warunkiem życia miasta, jest czas, jaki ludzie spędzają w przestrzeni publicznej. Wiele osób poruszających się szybko przez miejską przestrzeń może wzniecić znacznie mniej życia w mieście, niż kilku spacerowiczów”.** By się o tym przekonać, wystarczy trafić do śródmieścia Dąbrowy Górniczej i np. na Zieloną. 

Jak pisze Gehl, wbrew ugruntowanemu przekonaniu, szybki ruch to miasto pozbawione życia. Powolny ruch to miasto pełne życia. I postuluje tworzenie miast zachęcających do jeżdżenia rowerem i chodzenia pieszo. *** Miast, których mieszkańcy nie spieszą się, żeby ze sobą skończyć.

*Zob. Areta Szpura, Jak uratować świat?, Warszawa 2019, str. 33

** Jan Gehl, Miasta dla ludzi, Kraków 2014, str. 71.
*** Ibidem

Chciwość i Niewdzięczność wynoszą z ogrodu Ignorancję. Korona na głowie tej ostatniej sugeruje, że to ona rządzi światem. Fragment obrazu "Triumf cnoty", Andrea Mantegna (wyk. ok. 1499-1502), Muzeum Luwr